صله‌رحم از دو واژه صله و رحم تشکیل شده است که معنای لغوی صله از ماده «وصل» به معنای پیوستن بوده و پیوند کردن دو چیز را می‌گویند. معنای لغوی رحم، زهدان به معنی جای کودک در شکم مادر را گویند. واژه رحم، در صله رحم استعاره برای قرابت و خویشاوندی است؛ چراکه آن‌ها از یک رحم متولد شده‌اند و مراد از رحم یعنی نسبت شناخته شده بین آن دو وجود داشته باشد؛ هر چند نسبت دوری با هم داشته باشند.معنای اصطلاحی صله رحم، اتحاد خویشاوندان و اقوام و دیدار خویشاوندان است.

در اهمیت صله رحم همین بس که پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) ، همه انسان‌ها را به صله رحم سفارش کرده است؛ هر چند که در این مسیر سختی‌های فراوانی ببینند و راه‌شان از یک‌دیگر بسیار دور باشد. هم‌چنین صله رحم را بخشی از دین دانسته و فرموده‌اند که هر کس آن را به‌ جا نیاورد دین او ناقص است. جابر از حضرت باقر (علیه‌السلام) روایت کرده که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) فرمود‌ه‌اند: «به حاضر و غایب امتم و به کسانی که در پشت مردان و رحم زنان هستند (آن‌هایی که هنوز به دنیا نیامده‌اند) تا روز قیامت سفارش می‌کنم که صله رحم را به جا آورند، اگر چه راهشان به سوی هم‌دیگر یک سال فاصله داشته باشد؛ زیرا صله رحم از دین است.

آثارصله رحم

*زیادی عمر

امام صادق(علیه السلام) می‌فرماید:‌ من چیزی را مؤثرتر از صله رحم برای زیادی عمر نمی‌شناسم. گاه کسی که تنها سه سال به پایان عمرش باقی است صله رحم می‌‌کند و خداوند به برکت آن سی سال به عمر او می‌افزاید و عمر او را تا 33 سال زیاد می‌کند و گاه کسی 33 سال به پایان عمر او باقی مانده است اما قطع صله رحم می‌کند و خداوند 30 سال از عمر او می‌کاهد و سه سال بعد از آن اجل او فرا می رسد. امام حسین(علیه السلام) می‌فرماید: هر کس دوست دارد مرگش به تأخیر بیافتد صله رحم کند.

* زیادی رزق

پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) می‌فرماید:‌ هر کس یک عمل را برای من ضمانت کند(انجام دهد) من برای او چهار عمل را ضامن می‌شوم و آن اینکه صله رحم کند پس خداوند او را دوست خواهد داشت،‌ رزق او زیاد می‌شود،‌ عمرش افزایش پیدا می‌کند و داخل بهشتی می‌شود که خداوند وعده داده است.

* جلوگیری از مرگ بد

حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) می‌فرماید: صله رحم دشمن را اندوهگین می‌سازد و از مرگ‌های بد نگه می دارد.

* آبادی شهرها

حدیثی که از پیامبر اسلام(ص) نقل شده که: «صلة الرحم تعمر الدیار و تزید فی الأعمار و إن کان اهلُها غیر أخیار؛ پیوند با خویشان، شهرها را آباد می‌کند و بر عمرها می‌افزاید. اگر چه انجام دهندگان آن از نیکان هم نباشند.

*محروم شدن قاطع رحم از ورود به بهشت

پیامبر اکرم(ص) فرمودند: سه گروه هرگز داخل بهشت نمی‌شوند: شرابخوار،‌ ایمان آورنده به سحر و قاطع رحم..(البته اگر توبه نکرده بمیرند یا دست از قطع رحم بر ندارند)

فهرست منابع

*لغت‌نامه دهخدا، ج۱۴، ص۲۰۵۷۲و ج7،ص10519.

*نمازی، شیخ علی، مستدرک سفینه البحار، ج۴، ص۱۱۲.

*کلینی، محمد بن یعقوب، اصول کافی، ج۲، ص۱۵۱.

*محمدی ری شهری، میزان الحکمه، مکتب الاعلام الاسلامی، ج 4، ص 180.

*سفینه البحار، ماده رحم.

*تحلیل اجتماعی از صله رحم ـ‌ شرف الدین سید حسین، - ناشر دفتر تبلیغات اسلامی ـ‌ چاپ اول 1378. ـ‌صفحه 136